Simposium Anaerobic Digestion and Composting (ADIC) 2025 anjuran Fakulti Kejuruteraan (FKJ) Universiti Malaysia Sabah (UMS) menjadi platform penting dalam memperkukuh perkongsian ilmu serta inovasi ke arah kelestarian alam sekitar.

Naib Canselor UMS, Profesor Datuk Dr. Kasim Hj. Mansor menjelaskan bahawa pengurusan sisa, khususnya sisa organik, merupakan cabaran global yang memerlukan pendekatan saintifik, inovatif dan mampan.

“Pengkomposan dan pencernaan anaerob bukan sekadar topik kajian di makmal, tetapi ia merupakan penyelesaian dunia sebenar terhadap isu alam sekitar, ekonomi dan sosial.

“Pelaksanaan kaedah itu mampu mengurangkan lambakan sisa di tapak pelupusan selain menyokong ekonomi kitaran dan pembangunan lestari negara,” katanya.

Beliau berkata demikian ketika merasmikan 2nd Symposium on Anaerobic Digestion and Composting (ADIC 2025) yang diadakan secara dalam talian hari ini.

Tambahnya, teknologi pengkomposan dan pencernaan anaerob membolehkan sisa organik seperti sisa dapur dan hasil pertanian ditukar menjadi baja organik berkualiti serta biogas sebagai sumber tenaga boleh diperbaharui.

“Pelaksanaan kaedah itu mampu mengurangkan lambakan sisa di tapak pelupusan selain menyokong ekonomi kitaran dan pembangunan lestari negara.

“Dengan menukar sisa kepada tenaga dan baja, kita bukan sahaja memelihara alam sekitar, tetapi juga menyumbang kepada ekonomi hijau dan keselamatan makanan,” jelasnya.

Usaha itu juga katanya sejajar dengan aspirasi negara di bawah Rancangan Malaysia Kedua Belas (RMK-12) yang menekankan penggunaan teknologi hijau, pengurusan sumber secara lestari dan tindakan terhadap perubahan iklim.

ADIC 2025 yang dianjurkan buat kali kedua menghimpunkan pakar, penyelidik serta pengamal industri dari pelbagai latar belakang bagi membincangkan isu dan penyelesaian inovatif berkaitan pengurusan sisa organik dan tenaga boleh diperbaharui.

Penganjuran simposium tersebut turut menyokong pelaksanaan Matlamat Pembangunan Lestari (SDG) termasuk Tenaga Mampu Milik dan Bersih, Bandar dan Komuniti yang Mampan, Penggunaan dan Pengeluaran yang Bertanggungjawab serta Tindakan Iklim.

Lawatan delegasi Fakulti Sains Makanan dan Pemakanan (FSMP), Universiti Malaysia Sabah (UMS) ke Universitas Brawijaya (UB) dan Universitas Islam Malang (UNISMA) baru-baru ini membuka lembaran baharu dalam memperkukuh jaringan kerjasama penyelidikan dan akademik antara Malaysia dan Indonesia.

Delegasi UMS terdiri daripada Dekan FSMP, Profesor Ts. Dr. Hasmadi Mamat; Pengarah Pusat Perkhidmatan dan Penyelidikan Halal, Dr. Mohd Hazim Mohd Yusop; serta Penyelaras Mobiliti FSMP, Ts. Dr. Ahmad Hazim Abdul Aziz.

Menurut kenyataan dari FSMP, delegasi FSMP turut menghadiri 6th International Conference on Fisheries and Marine Research (ICoFMR 2025) anjuran Universitas Brawijaya ketika berada di Malang, Indonesia.

Dalam sesi tersebut, perbincangan dua hala telah diadakan bagi meneroka potensi penyelidikan dan penerbitan bersama serta pelaksanaan program mobiliti staf dan pelajar antara UMS dan Universitas Brawijaya.

Ketibaan delegasi UMS di Universitas Brawijaya telah disambut oleh Rektor UB, Profesor Dr. Widodo, dan Dekan Fakultas Perikanan dan Ilmu Kelautan, Profesor Dr. Ir. Asep Awaludin Prihanto.

Kedua-dua pihak menzahirkan komitmen untuk memperkukuh hubungan penyelidikan dan akademik dalam bidang sains makanan, halal, perikanan, dan inovasi sumber marin.

Sementara itu, kunjungan UMS ke UNISMA memberi fokus kepada pembangunan dan inovasi produk berasaskan madu, termasuk potensi kerjasama dalam penyelidikan dan pembangunan produk makanan berfungsi.

Lawatan rasmi itu menjadi titik tolak kepada hubungan strategik jangka panjang antara UMS, UB, dan UNISMA, ke arah pembangunan lestari serantau melalui pengukuhan bidang sains makanan, halal, perikanan dan sumber marin.

Fakulti Perubatan dan Sains Kesihatan (FPSK) Universiti Malaysia Sabah (UMS) dengan kerjasama Universitas Pembangunan Nasional “Veteran” Jakarta (UPNVJ), Indonesia telah menganjurkan Program Kesihatan Komuniti di Sekolah Kebangsaan (SK) Unggun Menggatal baru-baru ini.

Menurut Profesor Madya Dr. Abdul Rahman Ramdzan dari FPSK UMS, program bertemakan “Enhancing Health Resilience in School Communities: Preventing Obesity and Anaemia through Education and Awareness in the Era of Climate Change” itu bertujuan meningkatkan kesedaran kesihatan serta memperkukuh ketahanan komuniti sekolah terhadap isu obesiti dan anemia melalui pendidikan serta aktiviti interaktif.

“Program ini bukan sekadar memberi pendedahan tentang kepentingan kesihatan, malah menggalakkan pelajar mengamalkan gaya hidup sihat menerusi aktiviti seperti saringan kesihatan, ceramah pemakanan seimbang, senaman pencegahan obesiti serta kuiz kesihatan,” katanya.

Beliau menambah, pendidikan kesihatan di peringkat sekolah merupakan langkah paling berkesan dalam membentuk generasi berdaya tahan dan celik kesihatan pada masa hadapan.

“Apabila kanak-kanak diterapkan dengan ilmu dan amalan kesihatan sejak kecil, mereka bukan sahaja membentuk tabiat positif untuk diri sendiri, tetapi juga mampu menjadi ejen perubahan dalam komuniti masing-masing,” katanya.

Sementara itu, wakil UPNVJ, Dr. Riswandy Wasir menyifatkan kolaborasi antara universiti serantau seperti UMS dan UPNVJ amat penting dalam memperkukuh penyelidikan serta pendidikan kesihatan rentas sempadan.

“Perubahan iklim memberi kesan langsung kepada status kesihatan masyarakat.

“Justeru, inisiatif bersama ini membuka ruang untuk pertukaran ilmu dan usaha kolektif dalam memperkukuh daya tahan komuniti terhadap cabaran tersebut,” ujarnya.

Delegasi UMS dan UPNVJ turut mengadakan mesyuarat kolaborasi akademik di Kampus Induk UMS bagi membincangkan pelan penyelidikan bersama, penerbitan ilmiah serta pelaksanaan program komuniti masa hadapan di Sabah dan Indonesia.

Program itu turut disertai oleh para pelajar, guru dan fasilitator dari kedua-dua universiti, sekali gus memperkukuh hubungan akademik Malaysia–Indonesia dalam bidang kesihatan masyarakat dan adaptasi perubahan iklim.

Universiti Malaysia Sabah (UMS) bakal menjadikan kawasan Pantai Dalit di Tuaran sebagai Makmal Hidup (Living Lab) baharu universiti sebagai usaha untuk membantu pembangunan pelbagai aspek masyarakat di kawasan tersebut.

Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan dan Inovasi) UMS, Prof. Ir. Dr. Rosalam Sarbatly berkata, ini termasuk mengadakan program pemindahan ilmu di kawasan tersebut.

“UMS akan menjadikan Dalit sebagai Living Lab dalam usaha melaksanakan pelbagai aktiviti yang boleh membantu memajukan masyarakat setempat.

“Setiap program di kawasan tersebut akan dilaksanakan sebaiknya bagi memastikan universiti mampu membantu dalam aspek ekonomi dan perancangan strategik untuk komuniti di kawasan tersebut,” katanya.

Beliau berkata demikian ketika mewakili Pengerusi Lembaga Pengarah UMS, Datuk Seri Panglima Abdul Rahman Dahlan merasmikan Kejohanan Bola Sepak Dalit Cup sempena Program Living Lab @ Dalit di Stadium UMS.

Beliau menambah, universiti perlu terus memainkan peranan memajukan masyarakat dengan mengadakan kerjasama erat dengan komuniti setempat.

“Justeru itu, penganjuran Dalit Cup ini menjadi salah satu kaedah bagaimana universiti dapat membantu menerapkan kaedah penganjuran sukan dalam kalangan belia, sekali gus mewujudkan hubungan erat antara universiti dan masyarakat,” ujarnya.

Pada kejohanan tersebut, sejumlah tujuh pasukan yang terdiri daripada Pasukan Tuaran Bandar, Gayang, Berunggis, Mengkabong, Marabahai, Telipok dan Nongkolud berentap bagi merebut tempat sebagai juara Dalit Cup.

Hadir sama pada acara tersebut Penolong Naib Canselor (Strategik), Prof. Dr. Mohammad Saffree Jeffree; Pengarah Pusat Sukan UMS, Ahmadi Nurdin; Pengarah Bahagian Perkhidmatan Penyelidikan dan Inovasi, Mohd. Raffie Janau; dan Pengarah Pusat Komunikasi Korporat, Dr. Rizal Zamani Idris.